Του Τάσου Δασόπουλου
Με το βλέμμα στις Βρυξέλλες και τους περιορισμούς που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι προσαρμοσμένα τα μέτρα στήριξης για το 2022 για την κάλυψη μέρους της απώλειας εισοδήματος από τον υψηλό πληθωρισμό αλλά και τα περιοριστικά μέτρα για την πανδημία.
Η βασική κατευθυντήρια γραμμή που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ειδικά για τα υπερχρεωμένα κράτη-μέλη όπως η Ελλάδα, είναι ότι φέτος τα νέα μέτρα στήριξης θα πρέπει να έχουν αντικείμενο μόνο την κάλυψη των αναγκών υγείας και τη στήριξη της εργασίας.
Σε αυτήν τη βάση, το υπουργείο Οικονομικών αντιμετωπίζει "αμυντικά" τα υπερβολικά αιτήματα που υποβάλλουν οι διάφοροι οικονομικοί κλάδοι (π.χ. η εστίαση, η διασκέδαση και το λιανεμπόριο), οι οποίοι πλήττονται είτε από τα περιοριστικά μέτρα για τη μετάλλαξη Όμικρον είτε από τις ανατιμήσεις των ενεργειακών προϊόντων.
Ως γνωστόν, η Ελλάδα έχει δεχτεί τα εύσημα όλων των διεθνών οργανισμών για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση των συνεπειών του κορονοϊού για τη διετία 2020-2021, στηρίζοντας την απασχόληση και τις επιχειρήσεις με ένα αναλογικά τεράστιο πακέτο μέτρων, της τάξης των 43,3 δισ. ευρώ (το τρίτο μεγαλύτερο εντός της Ε.Ε.), παρά τη δημοσιονομική επίπτωση που είχε στο έλλειμμα και το χρέος.
Οι στόχοι
Το 2022 το παιχνίδι αλλάζει. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το Eurogroup του Δεκεμβρίου έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου ότι το 2022 τα μέτρα στήριξης θα πρέπει να υλοποιούνται με μέτρο. Εν όψει της επαναφοράς των δημοσιονομικών κανόνων −όταν και όπως αποφασιστούν−, οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών θα πρέπει να είναι προσεκτικές στο ποιον και πόσο στηρίζουν. Επίσης, θα πρέπει σταδιακά να αρχίσουν να αποσύρουν τα μέτρα στήριξης όσο οι οικονομίες ανακάμπτουν και μειώνουν ελλείμματα και χρέος, τα οποία αυξήθηκαν στους μήνες της πανδημίας.
Η Ελλάδα, έχοντας υιοθετήσει ένα πολύ μεγάλο πακέτο στήριξης, είχε αύξηση του χρέους της κατά 26% του ΑΕΠ, φτάνοντας το 2020 το 206,3% του ΑΕΠ, με την προοπτική να μειωθεί κατά 9,2%, στο 197,1% του ΑΕΠ, το 2021. Το έλλειμμά της, από πλεόνασμα 1,3% του ΑΕΠ το 2019, αυξήθηκε κοντά στο 10% του ΑΕΠ το 2020 και διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα (έχοντας, μάλιστα, και μια οριακή αύξηση) το 2021. Το 2022 έχει δεσμευτεί σε μια μείωση του ελλείμματός της κατά 10 δισ. ευρώ (5,7% του ΑΕΠ) και μια περαιτέρω μείωση του χρέους της κατά 7,5% του ΑΕΠ, στο 189, 6% του ΑΕΠ.
Με βάση την επίτευξη αυτών των δημοσιονομικών στόχων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ορίσει έως τον Απρίλιο και τις κατευθυντήριες γραμμές στη δημοσιονομική πολιτική του 2023, καθώς είναι σχεδόν αδύνατο οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες να έχουν αποφασιστεί και να έχουν τεθεί σε εφαρμογή πριν από το τέλος του χρόνου.
Αδύνατη η μείωση φόρων
Όλα τα παραπάνω εξηγούν και την κατηγορηματική άρνηση του υπουργού Οικονομικών, κ. Χρήστου Σταϊκούρα, να ανοίξει τον διάλογο για μια προσωρινή μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στα τρόφιμα, ως ενδεχόμενο μέτρο για την ανάσχεση των ανατιμήσεων που καταγράφει ήδη η ΕΛΣΤΑΤ, αλλά και αυτών που αναμένεται να ακολουθήσουν.
Στην ίδια λογική, το οικονομικό επιτελείο αρνείται κατηγορηματικά να ανοίξει και το θέμα για τη μείωση του ΕΦΚ στα ενεργειακά προϊόντα, όπως ζητά επιτακτικά η αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και ένα μέρος της αγοράς.
Το κόστος και από τις δύο αυτές παρεμβάσεις θα ήταν τεράστιο (μετρούμενο σε πολλά δισεκατομμύρια απώλεια εσόδων) και το όφελος θα ήταν αμφίβολο, καθώς κανείς ακόμη δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν ο κύκλος των ανατιμήσεων βρίσκεται στην αρχή, στη μέση ή στο τέλος του.
Επίσης, θα είχαμε μια διαβούλευση με την Ε.Ε., η οποία θα κατέληγε σε μια αναθεώρηση των στόχων εσόδων αλλά και των βασικών δημοσιονομικών μεγεθών του Προϋπολογισμού, και μάλιστα από τον Ιανουάριο της νέας χρονιάς. Κάτι τέτοιο κάθε άλλο παρά θετικές εντυπώσεις θα έδινε στις επαφές που γίνονται αυτόν τον καιρό και για την πρόωρη αποπληρωμή των παλιών χρεών (προς ΔΝΤ και τις χώρες της Ευρωζώνης) αλλά και για την πρόθεση της Ελλάδας για την έξοδο από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας μέχρι και τον Αύγουστο.
BLOG COMMENTS POWERED BY DISQUS