Γράφει η Χριστίνα Φίλιππα
Ο 19ος αιώνας για την Κρήτη ήταν γεμάτος από επαναστατικές εξεγέρσεις των κρητών για να ελευθερωθούν από τον οθωμανικό ζυγό και να ενωθούν με την Ελλάδα.
Παρά την ψήφιση του Χατι ι Χουμαγιέτ στις 18 Φεβρουαρίου του 1856, που είναι το πλέον γνωστό αυτοκρατορικό διάταγμα που εκδόθηκε αμέσως μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο και είχε επιβληθεί στην Τουρκία από τις Μεγάλες Δυνάμεις για ισοπολιτεία και θρησκευτική ισονομία μεταξύ των κατοίκων της αυτοκρατορίας, πολύ συχνά οι διάφοροι αγάδες, πασάδες και μπέηδες αψηφούσαν και δε τηρούσαν τις μεταρρυθμίσεις αυτές. Η κατάσταση που είχε διαμορφωθεί ήταν τραγική εξ αιτίας των σφαγών και των πάσης φύσεως βιαιοτήτων.
Η Κρητική Επανάσταση που κηρύχθηκε επίσημα στις 21 Αυγούστου 1866 υπήρξε η μεγαλύτερη από τις εξεγέρσεις που έγιναν στη Μεγαλόνησο.
Κατά χιλιάδες οι πρόσφυγες κατέφευγαν στον Πειραιά, στα νησιά του Αιγαίου αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Πάρα πολλές πόλεις με ανακοινώσεις, συλλαλητήρια και προσφορές δήλωναν την στήριξή τους στο δοκιμαζόμενο λαό της Κρήτης και στο άμαχο πληθυσμό .
Το Αίγιο ήταν μία από τις πόλεις που αποδέχτηκαν με ανοιχτές αγκάλες τα εκεί αποσταλέντα κρητικά γυναικόπαιδα, όπως μας πληροφορεί η εφημερίδα «Αλήθεια» στο φύλλο της Πέμπτης 3 Αυγούστου 1867.
Οι εφημερίδες της εποχής αναφέρονται ιδιαιτέρως στην μεγαλοψυχία και τον αλτρουϊσμό της αιγιώτισσας Αικατερίνης Σ. Παναγιωτόπουλου .
Η Αικατερίνη Παναγιωτοπούλου, κόρη του στρατηγού Βασιλείου Πετιμεζά, ήταν η σύζυγος του Σωτήρη Παναγιωτόπουλου του μεγάλου σταφιδέμπορα του Αιγίου με τον οποίο απέκτησαν 5 παιδιά. Τον Ανδρέα, τη Μαριγώ, το Σπύρο, την Αγγελική και τον Πανάγο. Μετά το θάνατο του συζύγου της αναμείχτηκε στην πολιτική υποστηρίζοντας με σθένος τον Ανδρέα Μιχαλόπουλο (βουλευτής 1864) και τον αδελφό της Γιώργο το δε σπίτι της είχε μετατραπεί σε πολιτικό γραφείο όπου πλείστοι πολίτες και δημόσιοι υπάλληλοι πήγαιναν για να συμβουλευτούν την «κυρά της Πελοπονήσου».
Έζησε ένα διάστημα στην Αθήνα για καλύτερη εκπαίδευση των παιδιών της. Ο Σταυρόπουλος στο βιβλίο του «Ιστορία της Πόλεως του Αιγίου», γράφει ότι διέμενε στην μεγαλύτερη οικία της εποχής, την οικία Τοσίτσα, αλλά αυτό δεν διασταυρώθηκε καθώς δεν υπήρχε οικία Τοσίτσα στην Αθήνα, άλλωστε ο Τοσίτσας δεν έζησε στην Αθήνα.
Στο Αίγιο όταν επέστρεψε επιδόθηκε στις επιχειρήσεις του συζύγου της και φρόντισε για την βελτίωση της ποιότητας της σταφίδας. Συνέλαβε την ιδέα να προσλάβει γυναίκες από τα Σουδενά (πατρίδα της οικογένειας Πετμεζά) με σκοπό να επιτύχει τον καλό καθαρισμό της σταφίδας, αλλά και να προσφέρει εργασία και εισόδημα στις γυναίκες του τόπου καταγωγής της.
Μετά την έκρηξη της κρητικής επανάστασης του 1866 η Παναγιωτοπούλου βοήθησε σημαντικά στη περίθαλψή των χιλιάδων εξαθλιωμένων προσφύγων που κατέφθαναν με τα πλοία στα λιμάνια της Ελλάδας.
Όταν το ατμοκίνητο πλοίο «Αιγαίον» ελλιμενίστηκε στο Αίγιο με 223 γυναικόπαιδα από την επαρχία Κισσάμου Χανίων, αμέσως η Αικατερίνη Παναγιωτοπουλου δήλωσε ότι θα φροντίσει γι αυτά μέχρις ότου η Πολιτεία αποφασίσει τι θα πράξει. Μάλιστα εκτός της διατροφής που δεσμεύτηκε ότι θα προσφέρει, δήλωσε ότι θα ντύνει και θα υποδύει μέχρι το τέλος του Αγώνα τους κατατρεγμένους πρόσφυγες. Αμέσως έστειλε 200 άρτους, 50 οκάδες ρύζι, κρέας άφθονο, φώτα και λοιπά αναγκαία, πήρε δε και 19 από τις πολύ αδύναμες γυναίκες, κάποιους γέροντες και παιδιά κοντά της. Όπως μάλιστα διαβάζουμε, δεν ήταν η πρώτη φορά που συμπαρίσταται στον κρητικό αγώνα. Είχε προσφέρει και άλλες φορές χρήματα υπέρ του αγώνα για ελευθερία και επανένωση με την Ελλάδα. Στο φύλλο της εφημερίδος «Αγών» ο συντάκτης συμπληρώνει στην ανταπόκρισή του ότι, η κυρία Παναγιωτοπούλου, με πολλούς τρόπους έχει φανεί ωφέλιμη στους συμπολίτες της και ότι ουδέποτε έχει προβεί σε αναγκαστική εκποίηση των κτημάτων των καθυστερούντων οφειλετών της διότι δεν επιθυμεί εξ αιτίας της κάποιος συμπολίτης της «να περιβληθεί μέλαν ιμάτιον».
Είναι πολύ σημαντικό να μη λησμονούνται και να τιμώνται οι άνθρωποι που προσέφεραν στον τόπο τους και μία προσωπικότητα δυναμική και σημαντική υπήρξε και η Αικατερίνη Παναγιωτοπούλου.
Πηγές: Σταυρόπουλος,“Ιστορία της Πόλεως του Αιγίου”, 1954
Αθανασιάδης Παντελής https://sitalkisking.blogspot.com/search/label/%CE%91%CE%B8%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%AC%CE%B4%CE%B7%CF%82%20%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%AE%CF%82Εφημερίδες: «Αιών», «Αλήθεια», «Αθηνά», «Ελπίς».
Πηγή: Σταυρόπουλος Αρ. «Ιστορία της πόλεως του Αιγίου», Βραβείον Ακαδημίας Αθηνών, Εκδόσις – Τύπος: Αγγ. Κουλουμπή ,Πάτραι 1954, σ.520-522.
BLOG COMMENTS POWERED BY DISQUS