Του κ. Θάνου Νιφόρου*

1.    Η ελληνική βιομηχανία και μεταποίηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το στοίχημα της εξωστρέφειας. Ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις στην αναμέτρησή τους με την εξωστρέφεια, από την εμπειρία σας;

Όλοι οι δείκτες δείχνουν ότι οι ευρωπαϊκές χώρες που διαθέτουν ισχυρή βιομηχανική βάση ανταποκρίθηκαν καλύτερα στους κραδασμούς του τελευταίου υφεσιακού κύκλου που χτύπησε την Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενδυναμώνει τις προσπάθειες της για την αύξηση του μεριδίου από 15% σε 20% της βιομηχανίας στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ μέσα από στρατηγικές κατευθύνσεων και πολιτικών στοχεύοντας σε μια ριζική στροφή στις πολιτικές των προηγούμενων χρόνων. Ωστόσο, οι ελληνικές ΜμΕ παρουσιάζουν σημαντικό κενό εξωστρέφειας συγκριτικά με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, καθώς εξάγουν μόλις το 11% των πωλήσεών τους (έναντι 18% κ.μ.ο. στην ΕΕ) με τους «στρατηγικούς εξαγωγείς» να αποτελούν το 12% των ΜμΕ (καλύπτοντας το 21% των πωλήσεων του τομέα) και χαρακτηρίζονται από δύο στοιχεία: έχουν διαχρονικά ως στρατηγική τους προτεραιότητα την κατάκτηση μεριδίων στις αγορές του εξωτερικού, ισχυρή στόχευση στην αποτελεσματική διαχείριση κόστους και στην υιοθέτηση συσκευασίας υψηλής ανταγωνιστικότητας λόγω υψηλών επενδύσεων σε marketing του ελληνικού brand στο εξωτερικό μέσα από καλής ποιότητας διαφοροποιημένα προϊόντα στη σωστή τιμή και η ανάπτυξη νέων, διαφοροποιημένων βιομηχανικών προϊόντων μέσα από συνεργασίες με πανεπιστήμια και άλλες εταιρίες.

Συνεπώς, οι Ελληνικές παραγωγικές εξαγωγικές επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση του διεθνούς ανταγωνισμού σε αναπτυγμένες αγορές Δυτικής Ευρώπης και Αμερικής όπου επιτυγχάνονται υψηλότερα περιθώρια κέρδους, χρειάζονται ειδικές πολιτικές στήριξης που θα αφορούν την μείωση φορολογικών-ασφαλιστικών βαρών, πρόσβαση τους σε χρηματοδοτικά εργαλεία τύπου ΕΚΕΣ αποκλειστικά για την χρηματοδότηση των εισαγωγών-εξαγωγών (Trade Finance Private Equity) και να αξιοποιηθούν και με επιπλέον ενίσχυση τα εργαλεία και η δομή του ΟΑΕΠ. Συγκεκριμένα, αν λάβουμε υπόψιν τις συνθήκες και τις ιδιαιτερότητες του πρωτογενούς τομέα (δυσκολία εξασφάλισης εγγυήσεων, υψηλές επισφάλειες, δέσμευση παγίων σε υποθήκες, κλείσιμο της ΑΤΕ και πολλών συνεταιριστικών τραπεζών κ.λπ.), το υφιστάμενο χρηματοπιστωτικό  σύστημα  για τη χρηματοδότηση και διασφάλιση ρευστότητας προϋποθέτει αναθεώρηση με την παροχή κινήτρων και την ενεργοποίηση κατάλληλων χρηματοδοτικών μέσων και εργαλείων. Εξίσου σημαντικό είναι η υλοποίηση πολιτικών που θα δίνουν έμφαση στην αξιοποίηση των δομών clusters και των πλεονεκτημάτων δικτύωσης και συνεργειών που αυτά προσφέρουν. Επίσης να υλοποιηθεί καινοτόμα στρατηγική ανάπτυξης εθνικών δικτύων για την υποστήριξη των Ελληνικών εταιρειών και των τελικών τους προϊόντων πέρα της παραδοσιακής παρουσίας αυτών σε εμπορικές εκθέσεις του εξωτερικού και εμβληματικές μητροπόλεις.

2.    Σημαντικό θέμα αποτελεί το ζήτημα των επενδυτικών ευκαιριών. Ποιες είναι οι μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες για τη βιομηχανία σήμερα στη χώρα μας αλλά και σε διεθνές επίπεδο;

Σε διεθνές επίπεδο, με βάση τα µέχρι τώρα δεδομένα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους η αισιοδοξία για την παγκόσμια οικονομία μεγαλώνει. Η πρόσφατη άνοδος των αγορών και η αισιοδοξία για το επόμενο διάστημα βασίζονται στην άποψη ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε φάση συγχρονισμένης ανάκαμψης, µε τις περισσότερες μεγάλες κεντρικές τράπεζες να θέλουν να απομακρυνθούν από τις εξαιρετικά χαλαρές νομισματικές πολιτικές.

Στη Ελλάδα,  ωστόσο πρέπει να συντονίσουμε ενέργειες προσέλκυσης “παραδοσιακών” επενδυτών και σε τοµείς εκτός Τουρισμού και NPLs, στοχεύοντας πρωτίστως σε υψηλότερη απασχόληση.  Πρέπει ακόμα η χώρα να διαμορφώσει δομημένη πρόταση για τα εγχώρια επιχειρηματικά κεφάλαια που παραμένουν αδρανή, αναμένοντας μεγαλύτερη ορατότητα και πιο φιλικές πολιτικές για επενδύσεις. Σχετικά με τις μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες για τη βιομηχανία σήμερα στη χώρα μας είναι η επένδυση στη βιομηχανία της γνώσης και στη δύναμη της τεχνολογίας που έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει τη χώρα σε ένα διεθνές κέντρο έρευνας και ανάπτυξης και να αυξήσει τη προστιθέμενη αξία των βιομηχανικών προϊόντων εκτός της στρατηγικής της γεωγραφικής και γεωπολιτική της θέσης για επενδύσεις σε δίκτυα μεταφορών και ενέργειας. Μεγάλης σημασίας είναι και η μείωση των εισαγωγών μέσω της οποίας στα τρόφιμα, το ετήσιο κέρδος σε συνάλλαγμα μπορεί να ξεπεράσει το €1.5δις και οι επενδύσεις σε συνέργειες και αλυσίδες αξίας και η σύνδεση υποδομών και παραγωγής. Η προώθηση της παραθεριστικής κατοικίας με διαμονή και υπηρεσίες για όλες τις ηλικίες και οι επενδύσεις στη ελληνική φαρμακοβιομηχανία  ως δεύτερος κλάδος στις εξαγωγές παράγει προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας. Σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες βρίσκονται στην Ελληνική Βιομηχανία Τροφίμων & Ποτών η οποία αποτελεί έναν κλάδο δυναμικό, ανταγωνιστικό και εξωστρεφή ο οποίος κατέχει το 27% του συνόλου της μεταποίησης, με πωλήσεις που ξεπερνούν τα €16δις με εξαγωγές άνω των €4,2δισ.

3.    Ποιος είναι ο ρόλος της κυκλικής οικονομίας και της βιώσιμης ανάπτυξης στο νέο επενδυτικό περιβάλλον και πως μπορεί να επωφεληθεί η βιομηχανία και μεταποίηση στη χώρα μας;

Για να εξασφαλιστεί η βιώσιμη ανάπτυξη στην ΕΕ, είναι σαφές ότι το γραμμικό μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης στο οποίο βασιστήκαμε κατά το παρελθόν δεν είναι πλέον κατάλληλο για τις σημερινές ανάγκες των σύγχρονων κοινωνιών σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Το μοντέλο «λήψης-κατασκευής-απόρριψης» είναι πεπερασμένο και οφείλουμε να εφαρμόσουμε για τις επόμενες γενιές περιβαλλοντικά και οικονομικά βιώσιμο τρόπο χρήσης τους. Το οικονομικό συμφέρον των επιχειρήσεων από την καλύτερη δυνατή χρήση των πόρων τους μέσω της πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων, ο οικολογικός σχεδιασμός, η επαναχρησιμοποίηση και παρόμοια μέτρα θα μπορούσαν να αποφέρουν καθαρή εξοικονόμηση 600 δισ. ευρώ ή 8 % του ετήσιου κύκλου εργασιών για τις επιχειρήσεις στην ΕΕ, μειώνοντας παράλληλα τις συνολικές ετήσιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 2 έως 4 %. Στους τομείς της επαναχρησιμοποίησης, της εκ νέου κατασκευής και επισκευής, για παράδειγμα, το κόστος ανακατασκευής κινητών τηλεφώνων θα μπορούσε να μειωθεί κατά το ήμισυ αν ήταν ευκολότερο να αποσυναρμολογηθούν. Εάν συλλεγόταν το 95 % των κινητών τηλεφώνων, αυτό θα μπορούσε να αποφέρει εξοικονομήσεις στο κόστος υλικών κατασκευής ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ. Με τη μετάβαση από την ανακύκλωση στην ανακαίνιση των ελαφρών επαγγελματικών οχημάτων, όπου τα ποσοστά συλλογής είναι ήδη υψηλά, θα μπορούσαν να εξοικονομηθούν εισροές υλικών μέχρι και 6,4 δισ. ευρώ ετησίως (περίπου 15 % του προϋπολογισμού υλικών) και 140 εκατ. ευρώ σε κόστος ενέργειας και να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 6,3 εκατομμύρια τόνους. Η βιομηχανία είναι η καρδιά της οικονομίας και η κυκλική οικονομία μέσω της έρευνας και καινοτομίας είναι μια μεγάλη ευκαιρία βιώσιμης ανάπτυξης και μετασχηματισμού της, θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της διαχρονικά, σε περισσότερες εξαγωγές, πολλές, καλές και σταθερές δουλειές και δημιουργώντας επιχειρηματικές ευκαιρίες που θα προσελκύσουν και την ιδιωτική χρηματοδότηση.

*O κος Θάνος Νιφόρος είναι οικονομολόγος και σύμβουλος επενδύσεων, συνεργάζεται με τον Ευρωπαικό Οργανισμό Δημοσίου Δικαίου (EPLO) ως Διευθυντής ανεύρεσης πόρων, διετέλεσε σύμβουλος επενδύσεων του υπουργού Επικρατείας για την περίοδο 2015-2016 και συνεργάτης της Αναπτυξιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, OPIC, για την περίοδο 2013 -2015, καθώς και στέλεχος επενδυτικής και ιδιωτικής τραπεζικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Author: Το Βήμα της Αιγιάλειας

Ανεξάρτητη eφημεριδα άποψης.